GEOFF LECOVIN | NASM VE ATHLETIC HOUSE ACADEMY İLE GÜNCEL KAL!
Çoğu egzersiz programının hedefi, fiziksel aktivite sırasında danışanın kalp atış hızını orta düzeyde artırmaktır. Peki ya danışanınız atriyal fibrilasyon (AFib) hastasıysa?
İşte AFib’li bireylerle çalışırken bilmeniz ve uygulamanız gereken önemli noktalar…
Her fiziksel fitness eğitmeni için bu bilgiler, AFib’li danışanlarla güvenli ve etkili antrenman seanslarına hazırlanmanıza yardımcı olacaktır.
ATRİYAL FİBRİLASYON (AFib) NEDİR?
Atriyal fibrilasyon (AFib), en yaygın aritmi (düzensiz kalp atışı) türüdür. Kalpteki elektriksel uyarıların anormal şekilde ateşlenmesi sonucu oluşur ve bu da kalbin üst odacıklarının (atriyum) titreme şeklinde hareketine (veya fibrilasyonuna) neden olur.
AFib’in Yaygın Belirtileri
• Genel yorgunluk ve halsizlik
• Hızlı ve düzensiz kalp atışı
• Göğüste çırpınma veya “vuruntu” hissi
• Baş dönmesi
• Nefes darlığı
• Anksiyete (kaygı)
• Baygınlık hissi veya kafa karışıklığı
• Egzersiz sırasında çabuk yorulma
• Terleme
• Göğüs ağrısı veya baskı hissi
İstatistikler
• Amerika Birleşik Devletleri’nde 6,1–7 milyon kişi AFib ile yaşıyor.
• 65 yaş altındaki kişilerde %2 oranında görülürken, 65 yaş ve üstünde bu oran %9’dur.
• Afrika kökenli Amerikalılar, Avrupa kökenli bireylere kıyasla daha düşük AFib riskine sahiptir.
• Kadınlarda, erkeklere göre daha sık görülür.
AFib için Risk Faktörleri
• İlerleyen yaş
• Yüksek tansiyon
• Yüksek kolesterol
• Obezite
• Diyabet
• Uyku apnesi
• Kalp yetmezliği
• İskemik kalp hastalığı
• Hipertiroidi
• Kronik böbrek hastalığı
• Aşırı alkol kullanımı
• Kalbin sol tarafındaki odacıkların genişlemesi
AFib Tedavileri
• Kalbin ritmini ve hızını kontrol eden ilaçlar
• Kan pıhtısı oluşumunu önleyerek inme riskini azaltan kan sulandırıcılar
• Hipertansiyon, diyabet, yüksek kolesterol ve tiroid hastalıklarını yönetmek için ilaçlar
• Cerrahi müdahaleler
• Sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri: Düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme, stres yönetimi, uyku düzeninin iyileştirilmesi, sigaranın bırakılması, alkol ve kafein tüketiminin azaltılması
AFib İlaçları (Bilmeniz Gerekenler)
• Antikoagülanlar (örn. Xarelto, Warfarin): Kan pıhtılarını önleyerek inme ve kalp krizi riskini azaltır.
• Beta Blokerler (örn. Atenolol, Metoprolol) ve Kalsiyum Kanal Blokerleri (örn. Verapamil, Diltiazem): Kalp atış hızını yavaşlatarak ventriküllerin (kalbin alt odacıkları) her kasılmadan önce yeterince kanla dolmasına izin verir.
• Kardiyak Glikozitler ve Anti-aritmik İlaçlar (örn. Digoksin, Amiodaron): Kalp ritmini düzenler, atriyum ve ventriküllerin birlikte daha etkili çalışmasına yardımcı olur.
AFib için Cerrahi Yöntemler
• Cox Maze Prosedürü (Cerrahi Ablasyon): Kalpte küçük kesiler yapılarak planlı bir “labirent” şeklinde yara dokusu oluşturulur. Bu labirent, elektrik sinyallerini yönlendirerek düzenli bir kalp atışı sağlar.
• Mini Maze Prosedürü: Küçük bir kamera ve minimal kesiler kullanılarak atmakta olan kalpte yara dokusu labirenti oluşturulur. Bu yöntem de elektrik sinyallerini düzenleyerek normal kalp ritmini geri kazandırır.
AFİB RİSK FAKTÖRLERİNİ YÖNETMEK İÇİN SAĞLIKLI YAŞAM TARZI DEĞİŞİKLİKLERİ
Bir personal trainer olarak, AFib’li danışanlarınıza egzersiz, beslenme ve sağlık koçluğu konusunda rehberlik ederek önemli bir rol üstlenebilirsiniz.
Danışanınızın kardiyoloğundan onay aldığından emin olun; kardiyolog öncelikle bir kardiyak rehabilitasyon programı önerebilir. Eğer danışanınız onay aldıysa, göğüs ağrısı, baş dönmesi, terleme, nefes darlığı, anksiyete, yorgunluk ve kalp çarpıntısı gibi uyarı işaretlerine dikkat etmeniz gerekir. Ayrıca beta blokerler gibi bazı ilaçların kalp atış hızını düşük tuttuğunu ve antikoagülanlar gibi ilaçların kanama komplikasyonlarına yol açabileceğini unutmayın.
Kademeli Olarak İlerleyin
Egzersiz programına çok hızlı başlamak, çok yüksek yoğunlukta çalışmak veya uzun süre egzersiz yapmak AFib semptomlarını tetikleyebilir veya kötüleştirebilir. Yavaş bir başlangıç yapmak önemlidir; günde 5 ila 10 dakikalık yürüyüşle başlayın ve zamanla yoğunluğu ile süresini kademeli olarak artırın.
AFib için Uygun Egzersizler
Başlangıçta 10 dakikalık düşük etkili yürüyüşle kalbin aktiviteye uyum sağlamasına izin verin. Egzersize başlamadan önce danışanlarınızın yeterince sıvı aldığından ve beslendiğinden emin olun. Tempolu yürüyüş, hafif koşu veya doğa yürüyüşleri, kalbi aşırı yüklemeksizin formda kalmak için harika yöntemlerdir. Sabit bisiklet sürmek, eliptik bisiklet veya koşu bandı kullanmak da AFib’li bireyler için güvenli egzersizlerdir.
Hafif ağırlık kaldırmak, kalbi zorlamadan kas dayanıklılığı, hipertrofi ve güç geliştirmek için iyi bir stratejidir. Ağırlık çalışması ayrıca diyabet yönetimi ve kilo kaybı için de önemlidir.
AFib ile Kaçınılması Gereken Egzersizler
Yaralanma riski daha yüksek olan aktivitelerden kaçının; örneğin yüksek etkili aktiviteler (kayak veya açık havada bisiklet sürmek gibi). Bu aktiviteler kalbe aşırı stres yükleyebilir ve antikoagülan ilaç kullanan danışanlar yaralanma durumunda daha ciddi kanamalar yaşayabilirler.
Beslenme ve AFib
Mayo Clinic’e göre, kalp dostu bir diyet benimsenmelidir. Bunun için şunlar önerilir:
• Meyveler
• Sebzeler
• Tam tahıllar
• Az yağlı veya yağsız süt ürünleri
• Yağsız etler, kuruyemişler, tohumlar ve baklagiller
• Düşük tuz, ilave şeker, doymuş yağ ve trans yağ içeren gıdalar
Diyabetli danışanlar kan şekeri seviyelerini kontrol etmeli ve egzersiz sırasında kan şekeri düşmesi ihtimaline karşı yanlarında atıştırmalık bulundurmalıdır.
Ayrıca koyu yeşil yapraklı sebzeler sağlıklı olmasına rağmen, antikoagülan kullanan AFib’li danışanların bu sebzeleri fazla tüketmemesi gerekir. Bunun nedeni, bu sebzelerin yüksek K vitamini içeriğinin ilaçların etkisini azaltabilmesidir.
Diğer Yaşam Tarzı Faktörleri
• Egzersiz seansları arasında yeterli toparlanma süresi sağlanmalı
• Stres yönetimi yapılmalı
• 7 ila 9 saat kaliteli ve onarıcı uyku hedeflenmeli
• Alkol tüketimi sınırlandırılmalı
• Sigara bırakılmalı
• Kafeinden kaçınılmalı
ÖNEMLİ NOKTALAR
• Atriyal fibrilasyon, atriyumdaki elektriksel impulsların anormal şekilde ateşlenmesi sonucu ortaya çıkan yaygın bir aritmi türüdür.
• Bir personal trainer olarak, AFib’in belirti, semptom ve risk faktörlerinin farkında olmalısınız.
• Ayrıca, danışanınızın sağlık geçmişini ve kullandığı ilaçları bilmeniz önemlidir çünkü bunlar egzersiz, beslenme ve yaşam tarzı önerilerini etkileyebilir.
• Egzersiz, beslenme, stres yönetimi, uyku düzeninin optimize edilmesi, sigarayı bırakma, alkol ve kafein tüketiminin azaltılması gibi yaşam tarzı faktörleri AFib’in yönetilmesine ve komplikasyonlarının azaltılmasına yardımcı olabilir.
• Bir egzersiz programına başlamadan önce mutlaka danışanınızın doktorundan onay alın.
Referanslar ve Kaynaklar
Ganz, L. I. (2015). Epidemiology of and risk factors for atrial fibrillation. UpToDate versión, 19.
January, C. T., Wann, L. S., Alpert, J. S., Calkins, H., Cigarroa, J. E., Conti, J. B., … & Sacco, R. L. (2014). 2014 AHA/ACC/HRS guideline for the management of patients with atrial fibrillation: a report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Practice Guidelines and the Heart Rhythm Society. Journal of the American College of Cardiology, 64(21), e1-e76.
https://www.webmd.com/heart-disease/atrial-fibrillation/a-fib-overview
https://www.nhlbi.nih.gov/health-topics/atrial-fibrillation
GEOFF LECOVIN
Dr. Lecovin, kayropraktik uzmanı, naturopatik hekim ve akupunktur uzmanıdır. 1990 yılında Los Angeles Kayropraktik Koleji’nden Biyoloji alanında Lisans ve Kayropraktik Doktoru unvanıyla mezun olmuştur. 1992 yılında Bridgeport Üniversitesi’nden Beslenme alanında Yüksek Lisans derecesi almış, ardından 1994 yılında Bastyr Üniversitesi’nde Naturopatik Tıp Doktorluğu ve Akupunktur alanında Yüksek Lisans programlarını tamamlamıştır. Dr. Lecovin, 2015 yılında Pennsylvania California Üniversitesi’nden Egzersiz Bilimi alanında bir başka Yüksek Lisans derecesi almıştır. Ayrıca, Ulusal Güç ve Kondisyon Derneği (CSCS), Uluslararası Spor Beslenmesi Derneği (CISSN), Performans Beslenmesi Enstitüsü (ISSN ve Performance Nutrition Diplomaları), Uluslararası Olimpiyat Komitesi (Spor Beslenmesi Diploması), Precision Nutrition (Beslenme Koçu) ve Ulusal Spor Hekimliği Akademisi’nden (NASM – CPT, CES, PES, Beslenme Koçu) egzersiz ve beslenme alanlarında ek sertifikasyonlara sahiptir. Aynı zamanda NASM’de master instructor olarak görev yapmaktadır.
Kaynak: https://blog.nasm.org/fitness/afib-what-you-should-know-when-heart-skips-a-beat
